Ail Gynllun Datblygu Lleol Adneuo Diwygiedig Sir Gaerfyrddin

Mabwysiadu

Cadarnhad terfynol yr Awdurdod Cynllunio Lleol (ACLl) o'r cynllun datblygu fel ei bolisi cynllunio defnydd tir.

Cynllun Mabwysiedig

Dyma gam olaf y broses o baratoi Cynllun Datblygu Lleol - lle daw'r Cynllun Datblygu Lleol yn Gynllun Datblygu statudol, at ddibenion y Ddeddf.

Tai fforddiadwy

Tai a ddarperir i'r rheiny nad yw eu hanghenion yn cael eu diwallu gan y farchnad agored. Dylai tai fforddiadwy:

 fodloni anghenion aelwydydd cymwys, gan gynnwys eu bod ar gael ar gost ddigon isel iddynt allu eu fforddio, ac a bennir gan ystyried incwm lleol a phrisiau tai lleol; ac

 yn cynnwys darpariaeth i wneud i'r cartref aros yn fforddiadwy ar gyfer aelwydydd cymwys yn y dyfodol, neu os yw cartref yn peidio â bod yn fforddiadwy neu fod y perchnogion yn cynyddu cyfran eu perchentyaeth fel eu bod yn berchen ar y cartref yn llawn, yn gyffredinol dylid ailddefnyddio unrhyw gymhorthdal i ddarparu tai fforddiadwy eraill.

Caiff hyn ei rannu'n ddau is-gategori:

 tai rhent cymdeithasol - a ddarperir gan awdurdodau lleol a landlordiaid cymdeithasol cofrestredig lle mae lefelau rhent yn ystyried rhenti canllaw a rhenti meincnod y Llywodraeth; a

 tai canolradd - lle mae'r prisiau neu'r rhenti yn uwch na'r rheiny ar gyfer tai rhent cymdeithasol ond islaw prisiau neu renti tai ar y farchnad. Gall hyn gynnwys cynlluniau rhannu ecwiti (er enghraifft Cymorth Prynu). Mae tai canolradd yn wahanol i dai cost isel y farchnad, nad yw Llywodraeth Cymru yn ystyried eu bod yn dai fforddiadwy at ddibenion y system cynllunio defnydd tir. (TAN 2: Geirfa).

Ardal Rheoli Ansawdd Aer (ARhAA)

Lleoliadau a nodwyd lle mae'r Cyngor yn credu nad yw'n debygol y bydd amcanion ansawdd aer cenedlaethol yn cael eu cyflawni a lle mae angen gwelliannau.

Mae'r Cyngor dan rwymedigaeth gyfreithiol i ddatgan drwy orchymyn safleoedd o'r fath fel Ardaloedd Rheoli Ansawdd Aer.

Meysydd Gwersylla Moethus Amgen

Dull moethus o wersylla heb fod yn barhaol.

Amwynder

Elfen gadarnhaol neu elfennau sy'n cyfrannu at gymeriad cyffredinol ardal neu'r mwynhad a geir ohoni. Er enghraifft, tir agored, coed, adeiladau hanesyddol a'r gydberthynas rhyngddynt, neu ffactorau llai diriaethol megis llonyddwch.

Treulio Anerobig

Prosesau lle mae bacteria yn torri deunydd organig i lawr yn niffyg aer, gan gynhyrchu bio-nwy.

Coetir Hynafol

Tir y bu gorchudd coetir parhaus arno ers i fapiau cywir gael eu cynhyrchu am y tro cyntaf.

Ategol

Lle mae'r defnydd o dir neu adeiladau yn wahanol i'r defnydd sylfaenol ac yn llai pwysig ac yn cael ei ganiatáu oherwydd eu cysylltiad â'r prif ddefnydd.

Adroddiad Monitro Blynyddol (AMB)

Bydd hyn yn asesu i ba raddau y mae polisïau yn y cynllun datblygu lleol yn cael eu gweithredu'n llwyddiannus (Rheoliad 37 o Reoliadau Cynllunio Gwlad a Thref (Cynllun Datblygu Lleol) (Cymru) 2005).

Llinell Sylfaen/Llinell Sylfaen Cyn Newid

Disgrifiad o gyflwr presennol ardal y dylid mesur newid yn ei erbyn.

Bioamrywiaeth

Yr amrywioldeb ymhlith organebau byw o bob ffynhonnell gan gynnwys anifeiliaid, planhigion, adar, pryfed a physgod, a'r cynefinoedd y maent yn rhan ohonynt.

Tir llwyd

Gweler y diffiniad ar gyfer Tir a Ddatblygwyd o'r Blaen

Safle Ymgeisio

Safleoedd Ymgeisio yw'r rheiny a enwebir gan unrhyw un i'w hystyried gan yr ACLl fel dyraniadau mewn CDLl sy'n datblygu.

Cofrestr Safleoedd Ymgeisio

Cofrestr o safleoedd ymgeisio a baratowyd yn dilyn galwad gan yr ACLl am safleoedd ymgeisio.             

Cymeriad

Term sy'n ymwneud ag Ardaloedd Cadwraeth neu Adeiladau Rhestredig, ond hefyd ag ymddangosiad unrhyw leoliad trefol neu wledig o ran ei dirwedd, ei drefwedd neu gynllun strydoedd a mannau agored, yn aml gan roi i leoedd eu hunaniaeth unigryw eu hunain.

Dinas-ranbarth

Gweler Dinas-ranbarth Bae Abertawe.

Newid yn yr Hinsawdd

Newidiadau hirdymor mewn tymheredd, dyodiad, gwynt a phob agwedd arall ar hinsawdd y ddaear. Yn aml ystyrir eu bod o ganlyniad i weithgarwch dynol a'r defnydd o danwydd ffosil.

Cyfuno

Uno neu gyfuno dau anheddiad ar wahân, neu gyfuno gwahanol rannau o anheddiad.

Ymrwymiadau

Tir heb ei ddatblygu sydd â chaniatâd cynllunio cyfredol neu dir sy'n cael ei ddatblygu ar hyn o bryd.

Cymuned

Pobl sy'n byw mewn ardal ddaearyddol ddiffiniedig, neu sy'n rhannu buddiannau eraill ac sydd felly'n ffurfio cymunedau o fuddiant.

Yr Ardoll Seilwaith Cymunedol

Tâl cynllunio yw'r Ardoll Seilwaith Cymunedol, a gyflwynwyd gan Ddeddf Cynllunio 2008 fel modd i awdurdodau cynllunio lleol helpu i ddarparu seilwaith i gefnogi datblygiad eu hardal. Daeth i rym ar 6 Ebrill 2010 trwy Reoliadau Ardoll Seilwaith Cymunedol 2010. Tâl y gall awdurdodau lleol ei godi ar ddatblygiadau newydd yn eu hardal i ariannu seilwaith strategol i gefnogi'r datblygiad.

Cynllun Cynnwys Cymunedau

Mae'n nodi cynllun a pholisïau prosiect yr ACLl ar gyfer cynnwys cymunedau lleol, gan gynnwys busnesau, wrth baratoi cynlluniau datblygu lleol. Cyflwynir y Cynllun Cynnwys Cymunedau i Lywodraeth Cymru fel rhan o'r Cytundeb Cyflawni i gytuno arno.

Swm Cyfnewid

Symiau yw'r arian a dderbynnir gan ddatblygwyr ac a glustnodwyd i'w ddefnyddio, ar gyfer datblygu neu i wneud gwaith cynnal a chadw ar/oddi ar y safle. Er enghraifft, darparu seilwaith, darparu a chynnal a chadw mannau agored, ac ati.

Cwblhau

Caniatâd cynllunio ar gyfer datblygiad sydd wedi'i adeiladu neu sydd bellach yn cael ei ddefnyddio'n weithredol.

Adeiladu Consensws

Proses o gynnal deialog gynnar gyda grwpiau buddiant a dargedir er mwyn deall safbwyntiau perthnasol a chytuno ar gamau gweithredu.

Ardal Gadwraeth

Ardal a ddynodwyd gan yr ACLl o dan ddeddfwriaeth sydd o ddiddordeb pensaernïol neu hanesyddol arbennig y dymunir cadw neu wella ei chymeriad neu ei hymddangosiad.

Ymgynghori

Proses ffurfiol lle gwahoddir sylwadau ar bwnc penodol neu gyfres o bynciau, neu ddogfen ddrafft.

Tir Halogedig

Yn ôl y diffiniad yn Neddf Diogelu'r Amgylchedd 1990, Adran 78A(2): 'Unrhyw dir y mae'n ymddangos i'r awdurdod lleol lle mae wedi'i leoli ei fod yn y fath gyflwr, oherwydd sylweddau yn y tir, ar y tir neu o dan y tir, fod niwed sylweddol yn cael ei achosi neu fod posibilrwydd sylweddol y bydd niwed o'r fath yn cael ei achosi; neu fod dyfroedd rheoledig yn cael eu llygru neu'n debygol o gael eu llygru.

Dangosydd Cyd-destunol

Dangosydd a ddefnyddir i fonitro newidiadau yn y cyd-destun y caiff y cynllun ei weithredu neu ei baratoi ynddo.

Dyfroedd Rheoledig

Mae'n cynnwys afonydd, llynnoedd, pyllau, nentydd, camlesi, dyfroedd arfordirol, aberoedd a dŵr daear.

Cefn Gwlad

Tir sydd y tu allan i'r aneddiadau diffiniedig, fel y'i nodir ar y Map Cynigion, ac mae'n cynnwys grwpiau bach o anheddau sydd wedi'u gwasgaru ar draws y Sir.

Aneddiadau Diffiniedig

Yr aneddiadau hynny a nodwyd ym Mholisi Strategol SP3: Dosbarthu Cynaliadwy – Fframwaith Aneddiadau.

Cytundeb Cyflawni

Dogfen sy'n cynnwys amserlen yr ACLl ar gyfer paratoi'r CDLl ynghyd â'i Gynllun Cynnwys Cymunedau, a gyflwynir i Lywodraeth Cymru er mwyn cytuno arni.

Dwysedd

Yn achos datblygiad preswyl, mesuriad naill ai o nifer yr ystafelloedd y gellid byw ynddynt fesul hectar (neu erw) neu nifer yr anheddau fesul hectar (neu erw).

Adneuo

Y term a ddefnyddir ar gyfer y broses o gyhoeddi polisïau manwl y Cynllun a'r cynigion ar gyfer ymgynghori â'r cyhoedd. Gosod y Cynllun "ar adnau".

Dogfennau Adneuo

Mae'r rhain yn cynnwys y CDLl adneuo, neu'r CDLl adneuo diwygiedig, yr Adroddiad Arfarnu Cynaliadwyedd Integredig, yr Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd, yr adroddiad ymgynghori cychwynnol, y gofrestr safleoedd ymgeisio, yr Adroddiad Adolygu (os yn briodol), ac unrhyw ddogfennau ategol perthnasol.

Datganiad Dylunio a Mynediad

Mae'r gofyniad i gael Datganiad Dylunio a Mynediad a chynnwys dogfennau o'r fath yn ffurfio rhan o Orchymyn Cynllunio Gwlad a Thref (Gweithdrefn Rheoli Datblygu) (Cymru) (Diwygio) 2016. Mae Datganiadau Dylunio a Mynediad yn cyd-fynd â rhai ceisiadau a rhaid iddynt, ymhlith pethau eraill, esbonio'r egwyddorion a'r cysyniadau dylunio a gymhwyswyd i'r datblygiad, dangos y camau a gymerwyd i arfarnu cyd-destun y datblygiad a sut y mae dyluniad y datblygiad yn rhoi ystyriaeth i'r cyd-destun hwnnw, yn esbonio'r polisi neu'r dull a fabwysiadwyd o ran mynediad a sut y caiff polisïau sy'n ymwneud â mynediad yn y cynllun datblygu eu hystyried, ac egluro sut yr aethpwyd i'r afael â materion penodol a allai effeithio ar fynediad i'r datblygiad.

Terfynau Datblygu

Llinell a dynnir er mwyn diffinio ardal anheddiad lle mae datblygu'n dderbyniol mewn egwyddor, yn amodol ar roi ystyriaeth fanwl i'r amgylchedd, amwynder, mynediad, darpariaeth gwasanaethau cyhoeddus ac ystyriaethau eraill. Ystyrir ardaloedd y tu allan i'r terfynau fel cefn gwlad agored.

Uniongyrchol Gysylltiedig

Safleoedd sy'n gysylltiedig yn ffisegol, yn swyddogaethol ac yn weledol ag anheddiad a ddiffinnir ym Mholisi Strategol SP3.

Gwytnwch Ecosystemau

Gallu ecosystemau i ymdopi â phwysau, aflonyddwch a newid – naill ai trwy wrthsefyll, adfer neu addasu. Mae cyflawni gwytnwch ecosystemau yn ymwneud â gweithio ar raddfeydd mwy, hyrwyddo cysylltiadau swyddogaethol rhwng mannau naturiol, sicrhau bod ganddynt amrywiaeth naturiol uchel, eu bod mewn cyflwr da ac yn cynyddu mewn maint. Mae bioamrywiaeth yn elfen sylfaenol hanfodol o bob ecosystem wydn. Mae gan bob ecosystem weithredol a gwydn fioamrywiaeth nodweddiadol sy'n iach ac sy'n fynych yn gyfoethog.

Tir Cyflogaeth

Tir a ddefnyddir at ddibenion cyflogaeth gan un neu fwy o'r canlynol: swyddfeydd, gweithgynhyrchu, ymchwil a datblygu, storio a dosbarthu (gweler hefyd Dosbarthiadau Defnydd).

Ymgysylltu

Proses sy'n annog ystyriaeth sylweddol mewn cymuned. Ymgais ragweithiol i gynnwys unrhyw grŵp penodol o bobl/rhan o'r gymuned.

Asesiad o'r Effaith Amgylcheddol (AEA)

Gwerthuso canlyniadau amgylcheddol tebygol datblygiad ac ystyried sut y gellid lleihau difrifoldeb yr effeithiau. Mae'n ofynnol i ymgeiswyr ar gyfer mathau penodol o ddatblygiad, sy'n aml yn gynlluniau mwy o faint, gyflwyno Datganiad Amgylcheddol i gyd-fynd â chais cynllunio, er mwyn nodi canfyddiadau'r broses Asesiad o'r Effaith Amgylcheddol fel y gellir penderfynu a ddylid rhoi caniatâd ar sail fwy gwybodus.

Sylfaen Dystiolaeth

Dehongli gwybodaeth sylfaenol neu wybodaeth/data arall i ddarparu'r sail ar gyfer polisi'r cynllun.

Afonol

Yn ymwneud â chwrs dŵr megis afon, ffrwd neu nant.

Llifogydd Afonol

Llifogydd o afonydd.

Cymru'r Dyfodol: y cynllun cenedlaethol 2040

Cafodd ei baratoi gan Lywodraeth Cymru o dan ddarpariaethau Deddf Cynllunio (Cymru) 2015. Mae Cymru'r Dyfodol yn amlinellu fframwaith defnydd tir 20 mlynedd i Gymru ac mae'n cymryd lle Cynllun Gofodol Cymru.[RJJ4]

Geoamrywiaeth

Yr amrywiaeth o ddeunyddiau, ffurfiau a phrosesau sy'n ffurfio ac yn siapio'r Ddaear. Mae'n cynnwys daeareg, creigiau a'u proses o newid a geomorffoleg, tirffurfiau a thopograffeg.

Daearegol

Yn ymwneud â strwythur a sylwedd ffisegol y ddaear.

Geomorffolegol

Nodweddion ffurf neu arwyneb y ddaear

Seilwaith Gwyrdd a Glas (SGG)

Y rhwydwaith o ofod gwyrdd aml-swyddogaethol, sy'n cwmpasu tir a dŵr (gofod glas). Mae ardaloedd Seilwaith Gwyrdd a Glas yn cynnwys nodweddion presennol a rhai newydd (wedi'u creu) mewn ardaloedd gwledig a threfol fel ei gilydd. Mae rhwydwaith y Seilwaith Gwyrdd a Glas yn darparu amrywiaeth eang o Wasanaethau Ecosystem gan gynnwys manteision amgylcheddol ac ansawdd bywyd i gymunedau lleol.

Datganiad Seilwaith Gwyrdd

Gofyniad ar gyfer cais cynllunio am unrhyw ddatblygiad mawr sy'n dangos sut mae datrysiadau cynllunio SGG wedi cael eu hystyried a'u cynnwys yn rhan o'r datblygiad arfaethedig.

Safle maes glas

Tir na adeiladwyd arno erioed.

Dŵr daear

Dŵr sydd wedi treiddio i mewn i'r strata tanddaearol, gan gynnwys priddoedd, a gall ffurfio pyllau neu nentydd tanddaearol (h.y. dyfrhaenau) a all ollwng uwchlaw'r ddaear ond yn is i lawr y dalgylch.

Cynefin

Ardal sydd o ddiddordeb o safbwynt cadwraeth.

Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd

Mae'r broses o fynd ati'n briodol i sgrinio ac asesu'r opsiynau sy'n ofynnol o dan Ran 6 a Phennod 8 o Reoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau 2017 (y Rheoliadau Cynefinoedd) yn broses ailadroddol gydnabyddedig sy'n helpu i bennu'r effeithiau tebygol ar gynllun neu raglen a (lle bo'n briodol) asesu effeithiau andwyol ar uniondeb safle Ewropeaidd (Natura 2000). Mae'n ofynnol i'r asesiad gael ei gynnal gan awdurdod cymwys gyda golwg ar gynlluniau neu brosiectau sy'n debygol o gael effaith arwyddocaol (ar eu pennau eu hunain ac yn gyfunol â chynlluniau a phrosiectau eraill) ar "safle Ewropeaidd" (gweler paragraff 5.1.2 o TAN 5). Mae'r DU wedi'i rhwymo gan delerau Cyfarwyddebau Adar a Chynefinoedd y Gymuned Ewropeaidd a Chonfensiwn Ramsar. Mae Rheoliadau Cadwraeth (Cynefinoedd Naturiol ac ati) 1994 (y Rheoliadau Cynefinoedd) a Rheoliadau Cadwraeth Forol Alltraeth (Cynefinoedd Naturiol ac ati) 2007 yn cyfeirio at "Safleoedd Ewropeaidd" a "Safleoedd Morol Alltraeth Ewropeaidd". Er y cafwyd newidiadau i'r Rheoliadau Cynefinoedd ar ôl Brexit, nid yw'r sefyllfa gyfreithiol na'r dyletswyddau i gyflawni/cynnal statws cadwraeth ffafriol wedi newid.

Pentrefannau a grwpiau o anheddau

Ystyr pentrefan neu grŵp o anheddau (a ddiffiniwyd at ddibenion y CDLl) yw clwstwr bach o anheddau gyda chraidd o 6 annedd o leiaf.

Tai Amlfeddiannaeth

Mae tŷ amlfeddiannaeth yn eiddo a feddiennir gan dri neu fwy o denantiaid nad ydynt yn byw gyda'i gilydd fel aelwyd teulu unigol, sy'n rhannu amwynderau sylfaenol megis cegin, ystafell ymolchi neu gyfleusterau toiled ond sydd ag ystafelloedd gwely ar wahân. Mae'r term yn ymwneud ag ystafelloedd gwely, fflatiau heb fod yn hunangynhwysol, tai a rennir a thai llety.

Datblygiad Mewnlenwi

Datblygu bwlch bach rhwng adeiladau sy'n bodoli eisoes. I fod yn gymwys fel datblygiad mewnlenwi, rhaid i'r datblygiad arfaethedig fod yn unol â maint a chymeriad yr anheddiad.

Seilwaith

Mae'n cynnwys gwasanaethau fel ffyrdd, cyfleusterau trafnidiaeth, cyflenwadau dŵr, carthffosiaeth a'r cyfleusterau trin dŵr gwastraff cysylltiedig, cyfleusterau rheoli gwastraff, cyflenwadau ynni (trydan a nwy) a rhwydweithiau dosbarthu a seilwaith telathrebu. Mae seilwaith meddal yn cynnwys TGCh a thelathrebu.

Y Strategaeth Gymunedol Integredig

Mae'n ofynnol o dan Fesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2009 (Rhan 2: Adrannau 37-46) gyda'r nod o wella lles cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd eu hardaloedd. Cyfeirir ati hefyd fel "Cynllun Integredig Sengl".

Arfarniad Cynaliadwyedd Integredig (ACI)

Offeryn ar gyfer arfarnu polisïau i sicrhau eu bod yn adlewyrchu amcanion datblygu cynaliadwy (h.y. ffactorau cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd). Mae'r dull hwn yn bodloni'r gofynion o ran Arfarniad Cynaliadwyedd/Asesiad Amgylcheddol Strategol ar y cyd, ochr yn ochr â Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol 2015, Deddf Cydraddoldeb 2010, Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016, Nodyn Cyngor Technegol (TAN) 20, ac ystyriaethau o dan Ddeddf Iechyd y Cyhoedd (Cymru) 2017, drwy un ACI anghynhwysfawr sy'n galluogi asesiad mwy tryloyw, cyfannol a chyflawn o oblygiadau cynaliadwyedd yr opsiynau twf, amcanion, polisïau a'r cynigion a gynhwysir yn y CDLl diwygiedig.

Adroddiad Arfarnu Cynaliadwyedd Integredig (Adroddiad ACI)

Dogfen sy'n cynnwys y gofynion o ran adroddiad amgylcheddol fel rhan o broses yr Arfarniad Cynaliadwyedd/Asesiad Amgylcheddol Strategol i ddisgrifio ac arfarnu'r effeithiau sylweddol tebygol ar gynaliadwyedd (h.y. ffactorau cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd) yn sgil gweithredu'r CDLl, yn ogystal â gofynion/ystyriaethau eraill (gweler y diffiniad o ACI).

Landmap

Asesiad tirwedd Cymru gyfan a drefnir gan Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) mewn partneriaeth ag awdurdodau lleol Cymru. Cyflwynwyd yn 1997 a chafodd ei ddiweddaru yn 2003. Mae methodoleg a phroses sicrhau ansawdd LANDMAP yn sicrhau adnodd sy'n gyson yn genedlaethol ar gyfer cynllunio tirweddau a gwneud penderfyniadau. Caiff gwybodaeth LANDMAP ei chasglu mewn ffordd strwythuredig a thrylwyr sy'n cael ei diffinio gan bum pennod methodolegol, sef y Dirwedd Ddaearegol, Cynefinoedd y Dirwedd, y Dirwedd Weledol a Synhwyraidd, y Dirwedd Hanesyddol a'r Dirwedd Ddiwylliannol.

Tirwedd

Ardal y mae ei chymeriad yn ganlyniad i weithredu a rhyngweithio rhwng ffactorau naturiol a/neu ddynol.

Adeiladau Rhestredig

Caiff adeiladau eu 'rhestru' oherwydd eu bod o ddiddordeb pensaernïol neu hanesyddol arbennig ac o ganlyniad, fod angen mesurau arbennig i'w diogelu. Mae rhestru yn diogelu'r adeilad cyfan, y tu mewn a'r tu allan, ac o bosibl yr adeiladau cyfagos hefyd os cawsant eu hadeiladu cyn 1^af Gorffennaf 1948. Y prif ddiben yw diogelu'r adeilad a'r hyn sydd o'i gwmpas rhag newidiadau, a fyddai'n peri newid o bwys o ran pwysigrwydd hanesyddol neu bensaernïol arbennig yr adeilad neu ei union leoliad.

Ardal Leol ar gyfer Chwarae (LAP)

Mannau agored ar gyfer plant ifanc sy'n agos i'r man lle mae'r plant yn byw.

Cynllun Datblygu Lleol (CDLl)

Y cynllun datblygu statudol gofynnol ar gyfer pob ardal awdurdod cynllunio lleol yng Nghymru o dan Ran 6 o Ddeddf Cynllunio a Phrynu Gorfodol 2004. Cynllun defnydd tir sy'n destun archwiliad annibynnol, a fydd yn ffurfio'r cynllun datblygu statudol ar gyfer ardal awdurdod cynllunio lleol at ddibenion y Ddeddf. Dylai gynnwys gweledigaeth, strategaeth, polisïau ar draws yr ardal ar gyfer mathau o ddatblygiadau, dyraniadau tir, a pholisïau a chynigion ar gyfer ardaloedd allweddol o newid a gwarchodaeth lle bo angen. Rhaid dangos polisïau a dyraniadau yn ddaearyddol ar y Map Cynigion sy'n rhan o'r cynllun.

Ardal Leol â Chyfarpar ar gyfer Chwarae (LEAP)

Ardal chwarae (a hamdden anffurfiol) â chyfarpar.

Cymhwysedd o ran Angen Lleol

Bydd yr holl dai fforddiadwy newydd sydd ar gyfer angen lleol yn cael eu cyfyngu i'r rheiny sy'n gallu dangos bod angen iddynt fyw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned a bod angen tŷ fforddiadwy arnynt. Yn ymarferol rhaid i'r preswylydd fodloni un o'r meini prawf canlynol:

• Mae'r person wedi bod yn preswylio'n barhaus yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos am dair blynedd yn union cyn meddiannu'r tŷ; neu

• Mae'r person wedi bod mewn cyflogaeth barhaus yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos am o leiaf y pum mlynedd diwethaf yn union cyn meddiannu'r tŷ; neu

• Mae'r person yn gyn-breswylydd sy'n dymuno dychwelyd i ardal y Cyngor Tref neu Gymuned ar ôl cwblhau cwrs addysg ôl-uwchradd (trydyddol) o fewn 12 mis cyn meddiannu'r tŷ ac a oedd, yn union cyn mynychu'r cwrs, yn byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos am o leiaf dair blynedd; neu

• Mae'r person yn 'weithiwr allweddol' sy'n symud i'r gymuned i ymgymryd â chyflogaeth barhaol, amser llawn yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos. Dyma enghreifftiau o weithiwr allweddol:

• Athro mewn ysgol neu mewn sefydliad addysg bellach neu goleg chweched dosbarth;
• Nyrs neu weithiwr iechyd medrus arall yn y Gwasanaeth Iechyd Gwladol;
• Heddwas;
• Swyddog tân;
• Unrhyw berson arall y mae ei gyflogaeth yn cyflawni rôl bwysig o ran darparu gwasanaethau allweddol yn yr ardal; neu

• Mae'r person wedi gwneud cyfraniad gwirfoddol sylweddol at fywiogrwydd cymdeithasol, diwylliannol ac economaidd ardal y Cyngor Tref neu Gymuned am o leiaf dair blynedd; neu,

• Mae angen i'r person symud i'r ardal fel y gall aelod o'u haelwyd sydd ag anabledd fynychu ysgol neu dderbyn cymorth arbenigol, ond nid yw'n gallu gwneud hynny oherwydd yr anhawster o ran dod o hyd i dai hygyrch / fforddiadwy digonol yn yr ardal. Rhaid i'r angen fod o ganlyniad i'r anabledd a rhaid dangos yr angen i symud i'r ardal honno; neu

• Roedd y person yn y carchar, yn yr ysbyty neu mewn llety tebyg yr oedd ei leoliad y tu hwnt i'w reolaeth, ac yn union cyn symud i'r math hwn o lety roedd yn byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos am o leiaf dair blynedd; neu

• Mae angen i'r person fod yn byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned oherwydd bod angen gofal sylweddol arno gan berthynas sy'n byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos, neu am fod angen iddo ddarparu gofal sylweddol i berthynas sy'n byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos. Mae gofal sylweddol yn golygu'r hyn y nodir ei fod yn ofynnol gan feddyg neu asiantaeth cymorth statudol berthnasol; neu

• Mae'r person yn gyn-breswylydd a oedd yn byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos am dair blynedd ac yna'n byw y tu allan i'r ardal leol a ddiffinnir am resymau cymdeithasol a/neu economaidd ac yn dychwelyd i fyw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos o fewn tair blynedd i ddyddiad ei ymadawiad.

• Mae'r person yn gwasanaethu yn y Lluoedd Arfog neu'n gyn-aelod o'r Lluoedd Arfog ac nid yw'n cael ei gyflogi neu'n byw yn yr ardal ar hyn o bryd ond mae wedi bod yn byw yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos, gan gynnwys bod yn byw yno o ganlyniad i benodiad blaenorol yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned neu yn ardal y Cyngor Tref neu Gymuned cyfagos tra'n gwasanaethu yn y Lluoedd Arfog; neu

• Mae'n berson hŷn neu anabl ac mae angen iddo symud i lety mwy addas oherwydd cyflyrau meddygol.

Awdurdod Cynllunio Lleol

Awdurdod cynllunio sy'n gyfrifol am baratoi CDLl.

Cynllun Llesiant Lleol

O dan Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015, cafodd Byrddau Gwasanaethau Cyhoeddus eu sefydlu ar gyfer pob ardal awdurdod lleol ac maent yn paratoi'r Cynllun Llesiant. Mae'r cynlluniau hyn yn disodli'r Cynllun Integredig Sengl (gweler isod).

Cynllun Morol

Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru a baratowyd o dan Ddeddf y Môr a Mynediad i'r Arfordir 2009.

Tai'r Farchnad

Tai preifat i'w rhentu neu eu gwerthu lle caiff y pris ei osod ar y farchnad agored. (TAN2: Geirfa).

Lliniaru

Mesurau i osgoi, lleihau a/neu wrthbwyso effeithiau andwyol.

Hierarchaeth Lliniaru

Offeryn sy'n hybu cyfyngu ar effeithiau negyddol/andwyol (cyn belled ag y bo modd). Mewn trefn ddilynol, rhaid i gynigion ystyried osgoi effeithiau yn gyntaf, yna ffyrdd o leihau effeithiau, ac yn olaf lliniaru effeithiau y gellid eu cael ar fioamrywiaeth a/neu'r amgylchedd ehangach.

Defnydd Cymysg

Datblygiadau neu gynigion sy'n cynnwys mwy nag un math o ddefnydd ar un safle.

Maes Chwarae Amlddefnydd

Ardal amlbwrpas yn yr awyr agored wedi'i gwneud o facadam, arwyneb polymerig, neu laswellt artiffisial ac mae wedi'i chynllunio i'w defnyddio ar gyfer amrywiaeth o wahanol chwaraeon a gemau gan gynnwys pêl-droed, hoci, rygbi, criced, a thenis.

Gwarchodfa Natur Genedlaethol

Ardal sydd wedi'i dynodi oherwydd ei phwysigrwydd cenedlaethol i gadwraeth natur ac a gaiff ei rheoli drwy gytundebau gwarchodfa natur ar y cyd â thirfeddianwyr ac ati.

Adnoddau Naturiol

Deunyddiau sydd i'w cael yn naturiol sy'n ddefnyddiol i ddyn. Maent yn cynnwys mwynau, coed, tir, ecosystemau, ac ati.

Ardal â Chyfarpar Cymdogaeth ar gyfer Chwarae

Lle chwarae â chyfarpar (a hamdden anffurfiol) a darpariaeth i blant a phobl ifanc.

Aneddiadau Gwledig Anniffiniedig

Aneddiadau gwledig anniffiniedig yw'r rheiny sy'n cynnwys grŵp o dai annedd presennol sy'n ffurfio pentrefan/anheddiad nad yw wedi'i ddiffinio ym Mholisi SP3.

Amcan/Amcan Strategol

Datganiad o'r hyn a fwriedir, gan nodi'r cyfeiriad a ddymunir ar gyfer newid mewn tueddiadau.

Mannau Agored

Pob gofod o werth cyhoeddus, gan gynnwys ardaloedd wedi'u tirweddu'n gyhoeddus, meysydd chwarae, parciau a mannau chwarae, ac sydd nid yn unig yn cynnwys tir, ond hefyd ardaloedd o ddŵr megis afonydd, camlesi, llynnoedd a chronfeydd dŵr, sy'n gallu cynnig cyfleoedd ar gyfer chwaraeon a hamdden neu sydd hefyd yn gallu gweithredu fel amwynder gweledol a hafan i fywyd gwyllt.

Cyrsiau Dŵr Cyffredin

Yr holl gyrsiau dŵr nad ydynt yn brif afon ddynodedig ac y mae Cyfoeth Naturiol Cymru ac awdurdodau lleol yn gyfrifol am eu rheoleiddio.

Partneriaid

Adrannau lleol/awdurdodau Parc Cenedlaethol eraill a chyrff statudol lle bydd y CDLl yn helpu i gyflawni rhai o amcanion eu strategaethau. Efallai y bydd disgwyl i bartneriaid gyfrannu at lunio rhannau perthnasol o'r CDLl.

Llunio lleoedd

Proses ac offeryn i ddylunio a rheoli'r amgylchfyd cyhoeddus ar y cyd i greu mannau o ansawdd y mae pobl am fyw a gweithio ynddynt, sy'n apelgar, yn hygyrch, yn ddiogel ac yn cefnogi rhyngweithio cymdeithasol ac amwynderau.

Cyfnod y Cynllun

Y cyfnod o amser y mae'r cynllun yn ei gwmpasu sef 2018 hyd at 2033.

Rhwymedigaeth Gynllunio

Cytundeb cyfreithiol rhwng ymgeisydd a'r awdurdod cynllunio lleol i sicrhau bod datblygiad yn cael ei wneud mewn ffordd benodol. Cyfeirir ati hefyd fel Cytundeb Adran 106.

Polisi Cynllunio Cymru

Mae Polisi Cynllunio Cymru yn pennu polisïau cynllunio defnydd tir Llywodraeth Cymru. Caiff ei ategu gan gyfres o Nodiadau Cyngor Technegol. Darperir cyngor gweithdrefnol drwy gylchlythyrau a llythyrau egluro polisi.

Meysydd Chwarae

Tir sydd wedi'i osod yn llain neu'n lleiniau ar gyfer gemau.

Glawog

Yn ymwneud â glawiad - cynnydd mewn glaw, sy'n gallu achosi llifogydd dŵr wyneb cyn mynd i mewn i gyrsiau dŵr a'r system ddraenio.

Llifogydd glaw

Llifogydd o ddŵr wyneb. Mae hyn yn digwydd pan fydd glaw trwm yn dirlenwi systemau draenio ac ni allant dderbyn rhagor o ddŵr.

Dogfennau Cyn-adneuo (CDLl)

Mae'r rhain yn cynnwys y weledigaeth, yr opsiynau strategol, y strategaeth a ffefrir, polisïau allweddol, yr Adroddiad Arfarnu Cynaliadwyedd Integredig, y gofrestr o safleoedd ymgeisio, Adroddiad Adolygu (os yn briodol).

Cam Cyn-adneuo

Yn y Llawlyfr CDLl, y cyfeirir ato fel yr Opsiynau Strategol a'r cam Strategaeth a Ffefrir o baratoi CDLl.

Tir a Ddatblygwyd o'r Blaen

Gweler y diffiniad o dir a ddatblygwyd o'r blaen a geir ym Mholisi Cynllunio Cymru: Argraffiad 11 – tudalen 37.

Rhywogaethau a Warchodir

Rhywogaethau planhigion ac anifeiliaid a gaiff eu diogelu o dan ddeddfau a rheoliadau penodol.

Hawliau Tramwy Cyhoeddus

Llwybrau y mae gan y cyhoedd hawl i'w tramwyo. Mae Hawliau Tramwy Cyhoeddus yn cynnwys llwybrau troed, llwybrau ceffylau a chilffyrdd.

Safle Ramsar

Safle gwlyptir sydd o bwysigrwydd rhyngwladol ar gyfer cadwraeth natur. Mae'r dynodiad yn cael ei alluogi gan Gonfensiwn Ramsar.

Safleoedd Daearegol / Geomorffolegol o Bwysigrwydd Rhanbarthol (RIGs)

Safleoedd gwyddor daear a ddynodwyd yn lleol, sy'n cael eu dewis gan ddefnyddio meini prawf y cytunwyd arnynt yn genedlaethol.

Ynni Adnewyddadwy

At ddibenion polisi cynllunio, diffinnir ynni adnewyddadwy fel y ffynonellau ynni hynny, ac eithrio tanwydd ffosil neu danwydd niwclear, sydd ar gael yn yr amgylchedd yn barhaus ac mewn modd cynaliadwy. Mae'r rhain yn cynnwys gwynt, dŵr, haul, ynni geothermol a deunydd o blanhigion (biomas). Ynni carbon isel yw'r term a ddefnyddir i ymdrin â thechnolegau sy'n defnyddio ynni'n effeithlon (ond nid yw'n cynnwys niwclear).

Gwastraff Gweddilliol

Mae gwastraff gweddilliol yn parhau ar ôl i ddeunydd y gellir ei ailgylchu neu ei gompostio gael ei dynnu o'r ffrwd wastraff.

Adroddiad Adolygu

Yr adroddiad statudol gofynnol o dan Adran 69 o Ddeddf Cynllunio a Phrynu Gorfodol 2004 a/neu Reoliad 41 o Reoliadau Cynllunio Gwlad a Thref (Cynlluniau Datblygu Lleol) (Cymru) 2015; i ddod i gasgliad ynghylch y weithdrefn adolygu CDLl sydd i'w dilyn yn seiliedig ar asesiad clir o'r hyn a ystyriwyd a'r hyn sydd angen ei newid a pham, yn seiliedig ar dystiolaeth.

Datblygiad Hirgul

Estyniad llinellol aneddiadau, gan gynnwys datblygiadau ar y tu blaen ar hyd ffyrdd dynesu, gan arwain at fod datblygiadau yn ymwthio'n ddiangen i gefn gwlad.

Coridor Afonol

Ardal gerllaw corff dŵr (e.e. afon, llyn, aber) sy'n dylanwadu ar yr ecosystem ddyfrol, ac sy'n cynnwys cymunedau planhigion ac anifeiliaid.

Menter Wledig

Busnesau sy'n gysylltiedig â'r tir gan gynnwys amaethyddiaeth, coedwigaeth a gweithgareddau eraill sy'n cael eu mewnbynnau sylfaenol o'r safle, megis prosesu cynhyrchion amaethyddol, coedwigaeth a mwynau ynghyd â gweithgareddau rheoli tir a gwasanaethau ategol (gan gynnwys contractio amaethyddol), twristiaeth a mentrau hamdden.

Heneb Gofrestredig

Safleoedd archaeolegol neu adeiladau hanesyddol o bwysigrwydd cenedlaethol, a gaiff eu hamddiffyn rhag newid anawdurdodedig drwy ddeddfwriaeth sylfaenol.

Cytundeb Adran 106

Gweler Rhwymedigaethau Cynllunio.

Cynllun Integredig Sengl

Cyflawni dyletswyddau statudol a nodwyd gan Lywodraeth Cymru ("Cydamcanu – Cydymdrechu", LlC 2012), gan gynnwys Strategaethau Cymunedol; a gaiff eu paratoi gan Fwrdd Gwasanaethau Lleol. Gweler "Cynlluniau Llesiant Lleol" sydd i ddisodli Cynlluniau Integredig Sengl.

Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA)

Caiff Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig eu hysbysu gan Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) o dan ddeddfwriaeth i roi amddiffyniad i blanhigion, anifeiliaid a nodweddion daearegol neu ffisiolegol o ddiddordeb arbennig.

Dyraniadau Safle-benodol

Dyraniadau safleoedd (cynigion) ar gyfer defnydd penodol neu ddefnydd cymysg neu ddatblygiad. Bydd polisïau yn nodi unrhyw ofynion penodol ar gyfer cynigion unigol gyda'r dyraniadau a ddangosir ar fap cynigion y CDLl.

Cadernid

Er mwyn i Gynllun Datblygu Lleol gael ei fabwysiadu, rhaid i'r Arolygydd sy'n ei archwilio benderfynu ei fod yn 'gadarn' (Adran 64 o Ddeddf Cynllunio a Phrynu Gorfodol 2004). Nodir profion cadernid yn y Llawlyfr ar Gynlluniau Datblygu.

Datganiad Ardal De-orllewin Cymru (2020)

Un o'r 7 datganiad ardal a grëwyd gan CNC fel ymateb cydweithredol i'r Polisi Adnoddau Naturiol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru yn 2017, sy'n amlinellu'r prif heriau a'r cyfleoedd o ran rheoli adnoddau naturiol Cymru yn gynaliadwy i'r dyfodol.

Ardal Cadwraeth Arbennig (ACA)

Safleoedd o bwysigrwydd cadwraeth a ddynodwyd o dan y Gyfarwyddeb Cynefinoedd (Cyfarwyddeb y Cyngor 92/43/EEC) (a droswyd yn gyfraith genedlaethol drwy Reoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau 2017 (fel y'u diwygiwyd) a Rheoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau (Diwygio) (Ymadael â'r UE) 2019. Yn ogystal, ceir safleoedd ymgeisio ACA a ddylai, fel mater o bolisi'r Llywodraeth, gael eu hystyried fel ACA llawn wrth archwilio effeithiau defnydd tir.

Ardal Gwarchodaeth Arbennig (AGA)

Safleoedd o bwysigrwydd cadwraeth o dan y Gyfarwyddeb Adar Gwyllt (Cyfarwyddeb 2009/147/EC) (a droswyd yn gyfraith genedlaethol drwy Reoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau 2017 (fel y'u diwygiwyd), Rheoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau Morol Alltraeth 2017 (fel y'u diwygiwyd) a Rheoliadau Cadwraeth Cynefinoedd a Rhywogaethau (Diwygio) (Ymadael â'r DU) 2019).

Polisïau Penodol

Cyfres o bolisïau yn seiliedig ar feini prawf a fydd yn sicrhau bod pob datblygiad yn yr ardal yn cyflawni'r nodau a'r amcanion a nodir yn y Strategaeth.

Rhanddeiliaid

Sefydliadau a phartïon sydd â diddordeb sy'n cymryd rhan trwy gyrff cynrychioliadol yn gyffredinol.

Datganiad o Dir Cyffredin

Diben Datganiad o Dir Cyffredin yw sefydlu'r prif feysydd lle ceir cytundeb rhwng dau neu ragor o bartïon ar fater penodol.

Cynllun Datblygu Strategol

Gwneir darpariaeth o dan Ddeddf Cynllunio (Cymru) 2015 ar gyfer paratoi Cynlluniau Datblygu Strategol ar lefel ranbarthol. Bydd y Cynllun Datblygu Strategol yn ystyried y Fframwaith Datblygu Cenedlaethol ac yn ymateb ar lefel ranbarthol i faterion strategol.

Asesiad Amgylcheddol Strategol (AAS)

Term a ddefnyddir yn rhyngwladol i ddisgrifio asesiad amgylcheddol fel y caiff ei gymhwyso i gynlluniau a rhaglenni. Mae proses AAS yn deillio o ddeddfwriaeth Ewropeaidd a chaiff ei diffinio ar lefel Ewropeaidd -Cyfarwyddeb 2001/42/EC. Mae Rheoliadau Asesiadau Amgylcheddol o Gynlluniau a Rhaglenni (Cymru) 2004 (Rheoliadau AAS) yn gofyn am "asesiad amgylcheddol ffurfiol o gynlluniau a rhaglenni penodol, gan gynnwys y rheiny ym maes cynllunio a defnydd tir".

Amcanion Strategol

Cyfres o fwriadau cyffredinol sy'n ymhelaethu ar y Weledigaeth ac sy'n canolbwyntio ar gyflawni'r Cynllun.

Canllawiau Cynllunio Atodol

Maent yn ffurfio dogfen/gwybodaeth atodol mewn perthynas â'r polisïau mewn CDLl. Nid yw Canllawiau Cynllunio Atodol yn ffurfio rhan o'r cynllun datblygu ac nid ydynt yn destun archwiliad annibynnol ond rhaid iddynt fod yn gyson â'r Cynllun ac â pholisi cynllunio cenedlaethol. Gellir eu datblygu i ystyried agweddau unigol neu thematig ar y Cynllun a dyrannu safleoedd gan gynnwys prif gynlluniau.

Arfarniad Cynaliadwyedd

Offeryn ar gyfer arfarnu polisïau i sicrhau eu bod yn adlewyrchu amcanion datblygu cynaliadwy (h.y. ffactorau cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd). Mae'n ofynnol i bob ACLl, yn ôl Adran 62 (6) o Ddeddf Cynllunio a Phrynu Gorfodol 2004, ymgymryd ag Arfarniad Cynaliadwyedd o'r CDLl. Mae'r math hwn o Arfarniad Cynaliadwyedd yn ymgorffori gofynion y Rheoliadau AAS yn llawn.

Nodiadau Cyngor Technegol (TAN)

Dogfen yn seiliedig ar bynciau a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru i ategu Polisi Cynllunio Cymru.

Gweledigaeth

Mae'n diffinio diben craidd y Cynllun.

Cynllun Gofodol Cymru

Cynllun a baratowyd ac a gymeradwywyd gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru o dan Adran 60 o Ddeddf Cynllunio a Phrynu Gorfodol 2004, sy'n nodi fframwaith strategol i lywio datblygiadau ac ymyriadau polisi yn y dyfodol, p'un a yw'r rhain yn ymwneud â rheoli cynlluniau defnydd tir yn ffurfiol ai peidio. O dan Adran 62 (5) (b) o Ddeddf 2004, rhaid i awdurdod cynllunio lleol roi sylw i Gynllun Gofodol Cymru wrth baratoi CDLl.

Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru (CMCC) 2019

Cynllun Morol Cenedlaethol Cymru (CMCC) 2019 a gafodd ei baratoi a'i fabwysiadu o dan Ddeddf y Môr a Mynediad i'r Arfordir 2009.